psikoloji Ergen Gelişimi,Ergen Gelişimi hakkında

psikoloji Ergen Gelişimi,Ergen Gelişimi hakkında

Ergen Gelişimi

Ergenlik dönemi çocukluktan erişkinliği dek uzanan dönemdir. Başlangıç ve bitiş sınırları kesin olmamakla birlikte 10-20 yaşları arasını kapsar. Bu dönemde erkek ve kızlarda bedensel, ruhsal, cinsel, bilişsel yapıda değişiklikler olur.

Ergenlik belirtilerinin görülmesinde kişiler arasında farklar vardır.Ortaokul lise yıllarına denk gelen ergenlik dönemi sırasında, organizmada gerçekleşen fizyolojik ve biyolojik değişiklikler, bu çağa çocuk olarak giren bireyi dönemin sonunda genç bir yetişkine dönüştürür.

Kızlar ergenlik dönemine erkeklerden yaklaşık iki yıl önce girerler. Kız ve erkeklerde boy uzaması görülür. Kızlarda boy uzar, kilo artar, koltuk altı, genital bölgelerde kıllanma olur. Yağ dokusu gelişir. Bu nedenle kızlar kilo aldıklarında sık sık yakınırlar. Ancak bu normal bir gelişmedir. Deride yağlanma olabilir. Bunun sonucunda sivilceler oluşabilir. Dengeli ve sağlıklı beslenme, spor, kilo ve ergenlik sivilceleri konusunda sorun yaşayan gencin gelişimine olumlu etkiler. Ergenlik döneminde kızlarda adet görme başlar. Adet görme vücudun normal işlevlerinden biridir.

Erkeklerde de boy uzaması görülür. Koltuk altında, genital bölge ve göğüs bölgesinde kıllanma görülür, sakal ve bıyık çıkmaya başlar. Ses kalınlaşır. Kas dokusu gelişir. Üreme organlarında gelişme ve penis sertleşmesi başlar. Bu dönemde cinsel gelişmenin hızlanması nedeniyle kız ve erkek ergenlerin bilgilendirilmeleri son derece önemlidir. Kendindeki değişimlerin farkında olan ergen bu değişimi daha iyi anlayabilmek için bilgi edinmek isteyecektir. Bu bilginin çevreden öğrenilen ek**** yanlış bilgiler yerine ailede verilmesi daha ergenin gelişimini olumlu etkileyecektir.

Ergenlik döneminde önemli bir gelişmede düşünsel alandadır. Somut düşünme niteliği, soyut düşünebilmeye varmıştır. Bu da ergenin dış dünyayı algılamasında değişikliğe yol açar. Olayları daha çok sorgulamaya ve farklı açılardan olaylara bakabilmeye başlar. Yeni toplumsal çatışma ve isteklerde ergenin kafasını karıştırır, onu huzursuz eder. Bu gelişmeyle duygular, arkadaş ilişkileri, aile ile kurulan iletişim ergenin kendini tanımlarken dikkat ettiği özellikler olur. Ergenlik döneminin başında ergen sorununu çözmek için gerekli ilişkileri görebilir, ancak çözüm için gerekli olan planlamayı yapmakta zorlanır. Gelişimin sonraki evrelerinde (16-18 yaş) düşünülen ve planlanan seçenek sayısı artar. Bu gelişmenin doğal sonucu olarak elindekiyle mutlu olamam durumu ortaya çıkar. “Benim cep telefonum neden yok” gibi istekler zaman zaman aileyi zor duruma sokar. Ergenle ailenin koşulları ile ilgili bilginin verilmesi, onun düşüncelerinin dinlenip anlaşılması , sorumluluk duygusunun kazandırılması ile iletişim daha sağlıklı olacaktır.

Ergenlik döneminde duygularda farklılaşma, iniş çıkışlar görülür. Ergen bir gün çok mutluyken, ertesi gün çok üzgün olabilir. Ergen zaman zaman duygularını ve heyecanlarını denetleyemez. Öfkesini, sevincini kontrol etmekte sorun yaşayabilir.

Ergenler, anne-baba-kardeşleriyle de problemler yaşarlar. Ergen ailesiyle çatışabilir. Çatışma nedenleri genellikle arkadaşlık ilişkileri, akademik başarı, bağımsızlık istekleridir.Ailelerinin yaptıkları yönlendirmelere, uyarılara karşılık olarak tepkisel davranışlar gösterebilirler. Bu dönemde ergenler bağımsız olmak isterler. Anne babalarıyla ilişkilerinde bağımlılık giderek azalır. Ancak tümüyle bağımsız olmaya da hazır değillerdir.

Ergenin arkadaşları ile ilişkileri hayatında çok önemli bir yer tutar. Ergenliğin ilk yıllarında kızlar kızlarla, erkeler erkeklerle iletişim kurarlar. Kızlar genellikle aynı ortak zevkleri olduğu kız arkadaşları ile uzun uzun sohbetler yaparlar. Ergenlik döneminde kızlar erkekler, erkekler de kızlar için merak konusudur. Ancak karşı cins ile iyi arkadaşlıkların gelişmesi biraz daha ileri yaşlarda gözlenir. Bu yaşlarda kızlarla erkeklerin arkadaşlıkları, kendilerini ve karşı cinsi tanımaları, olayları değerlendirirken farklı bakış açılarına sahip olmaları bakımından önemlidir.

Ergenlik döneminde yaşanan bu hızlı değişimler ergeni erişkinliğe hazırlayan gelişmelerdir. Sorunlar yaşanması doğaldır. Sorunları, sabır, anlayış ve yapıcı tartışmalarla çözmeye çalışmak faydalı olacaktır.