Konu: Nietzsche ve Wagner Perş. Tem. 16, 2009 3:03 pm
Nietzsche ve Wagner
Richard Wagner , karısı Cosima ile birlikte Nietzsche'nin en yakın dostlarıydılar. Wagner'in evinde bir araya gelir ve her konuda sohbetlerde bulunurlardı.Her iki tarafta birbirinden oldukça hoşlanıyordu.
Nietzsche'nin wagner'e büyük bir hayranlığı vardı. Wagner'in bestelerinde , kendi düşüncelerinin yansımalarını görüyordu.Wagner'in karısı Cosima'ya büyük saygı duyuyor ve Cosima onun için büyük önem taşıyordu.
Cosima , 19.yüzyılın en büyük piyanisti olan Liszt'in kızıydı.Evlendiği Wagner'e hayatını adamıştı ve ölümüne kadar hiç yanlız bırakmamıştı. İlk önceleri Wagner ile birlikte Nietzsche büyük saygı gösterse de , sonraları O da Nietzsche'ye düşman olmuştu. Nietzsche'yi "Matürbasyon yapmaktan beyni çürümüş hasta bir adam" olarak nitelendiriyordu.Bu söz bile , sonradan bozulan dostluklarının ne kadar keskin olduğunu gösteriyordu.
-Peki ne olmuştu da Nietzsche giderek Wagner'e düşmanlık beslemeye başlamıştı? Neden bu muhteşem dostluk son bulmuştu? -Hangi fikri ayrılıklar iki dostu bu duruma getirmişti?
8 Kasım 1868'de Wagner ile Leipzig'de ilk kez buluşan Nietzsche , bu tarihten sonra Wagner'e içten içe hayranlık duymaya başlar. Tıpkı gençliğinde eski kitaplar satan bir sahafçıdan Schopenhauer'un kitaplarını bulup , kendini "Schopenhauer"cu ilan etmesi gibi..ki zaten Wagner'le en büyük ortak noktaları , Schopenhauer idi.
1869'un şubat ayında hocası Ritschl'in tavsiyesi üzerine , genç yaşta Basel Üniversitesi'ne öğretim görevlisi olarak atandıktan sonra , aynı yılın Mayıs ayında Wagner ve Cosima'ya Tribschen'de ilk ziyaretini gerçekleştirir.
Bu ilk ziyaretten sonra annesine , bu muhteşem ziyareti mektubunda şöyle anlatacaktır ; "İnsan -Richard Wagner- sanatçı kadar büyüktür...Onunla ve muhteşem bir hanım olan Cosima ile mutlu günler geçirdim.Daha geçtiğimiz cumartesi ve pazar günü birlikteydik. Wagner'in villası Dört Kanton Gölü'nün / Quatre-Cantons yakınlarında , Pilate Dağı'nın eteğinde bulunuyor ve harika manzaralar eşliğinde yaşam , bizim için dostlukların en güzeliyle geçiyor."
Bu ziyaretten sonra Wagner'in evide gece toplantıları yapılıyor ve kitap alış verişlerinde bulunuluyordu.Sohbetler yapılıyor ve konuşulmadık hiç bir şey bırakılmıyordu. Nietzsche ile Wagner'in düşüncelerinde büyük bir uyumluluk vardı. Bu uyumluluk , onları birbirlerine daha fazla yaklaştırıyordu. Wagner , Nietzsche tüm projelerini teker teker açıklıyor ve konserlerine götürüyordu. Cosima ise Nietzsche'den Wagner'in sözcüsü olmasını istiyordu. Nietzsche'ye aşılanan güven , giderek büyüyordu ve bu güven , Nietzsche'de bir tür şarhoşluğa sebep oluyordu.
22 Mayıs 1872'de , Nietzsche, Bayreuth Tiyatrosu'nun temel atma töreni için Bayreuth'a giden Wagner'in 59. doğum gününde besteciye eşlik eder. Bu birliktelikten sonra Nietzsche , çıkaracağı "Richard Wagner Bayreuth'ta" adlı eserinde , Wagner'e methiyeler düzecektir. Fakat bu güzel dostluk , 1876'daki 1.Bayreuth festivali'nde bozulmaya başlar.Nietzsche , Wagner'in hakikatin değil , tiksinti verici bir zaferin peşine bencilce dolandığını görür. Böylelikle Eylül ayında , arkadaşı Ree ile birlikte Bayreuth'tan ayrılır. Wagner , yeniden dine dönmüştür ve artık bencil davranmaktadır. Nietzsche'nin bir nevi ona tapmasını istemektedir.Oysa Nietzsche , hayatı boyunca kimsenin boyunduruğu altında olmayı istememektedir.
Cosima, Nietzsche'nin Wagner'en kopuşunu ilk hisseden insandı. Çünkü Nietzsche kendi bencilliğini reddetmekteydi ve kendi bencilliğini reddeden birisi asla ama asla Wagner'e sadık olamazdı.Bu günlerden sonra , Nietzsche ve Wagner görüşmemeye başladılar. 3 Ocak 1878'de Wagner , Nietzsche'ye yeni yayımlanan eseri "Parsifal"in bir kopyasını gönderir. Nietzsche , bu kopyayı okuduktan sonra Wagner ile ilgili düşünce ayrılıkları daha net olarak anlar.Nietzsche , aynı yılın mayıs ayında yayımladığı "insanca-pek insanca" adlı kitabını Wagner'e gönderir ve tamamen Wagner'den kopar. Artık düşünce ayrılıkları had safhaya ulaşmıştır...ki Nietzsche , Putların Alacakaranlığı'nda şu yorumu yapacaktır ; "Wagner müziğini ruh coşkusunun gücü olarak yorumladım.Yanlış yorumladığım görünüyor.Görünen bir başka şey ise , Wagner ve Schopenhauer'i ne ile bu kadar renklendirdiğimdir.Onları renklendiren bendim. Ben , onları kendim yücelttim...Her ikisi de yaşamı yadsır ve suçlar.Bu yüzden onlar , benim çok uzağımdadır."
Bu dönemden sonra Wagner ile bağları tamamen kopar Nietzsche'nin...Böylelikle bu büyülü dostluk bozulmuş ve harcanmıştır. Nietzsche'ye göre Wagner , yapması gereken ödevlerini yerine getirememiştir. Bu sebeple Nietzsche , ikinci kez kendisiyle hesaplaşmış ve Schopenhauer'dan sonra Wagner'le de yollarını tamamen ayırmıştır. Nietzsche , bu ayrılıktan sonra çok yanlız kalmış , hatta kimi zaman Wagner'i özlediğini bile itiraf etmiştir.Fakat fikir ayrılıkları o kadar büyüktür ki , bu dostluk asla eski halini alamayacaktır.Onlar artık dost değil , bir düşmandırlar birbirlerine..
Konu: Nietzsche ve Wagner 
