KISA AÇIKLAMA Zarf-cümlecikler, cümledeki eylem/eylemleri, durum/durumları çeşitli açılardan niteleyerek ayrıntılandıran yan-cümleciklerdir. Eylem ne zaman, nerede, niçin, neye karşın, ne tarzda, ne gibi sonuçlara yol açarak gerçekleşmiş, gerçekleşmekte, yada gerçekleşecektir?
İşte zarf-cümlecikler bu işlevlere göre sınıflandırılır. Yani sınıflamada işlev (ne iş yaptığı) esastır: Zaman bildirenler, yer bildirenler, neden bildirenler, amaç, sonuç, koşul, tarz bildirenler, vb... (= Clauses of time, place, reason, purpose, result, condition, manner... etc.)
Bununla birlikte çeşitli kaynaklarda farklı sayı ve nitelikte sınıflamalar göze çarpar. Ama zaten sınıflama, çok sayıdaki bağlacı kümeleyerek öğretmek kolaylığı sağlaması dışında pek bir önem de taşımıyor.
ZARF-CÜMLECİK NASIL KURULUR ? Bir zarf-cümleciği kurmak da, tanımak da kolaydır. Herhangi bir düz-cümle, başına iletmek istediğiniz anlamı içeren bağlaç getirildiğinde zarf-cümlecik kurulmuş ve kullanıma hazırdır:
It is raining.
when it is raining = yağmur yağarken
because it is raining = yağmur yağmakta olduğu için
if it is raining = eğer yağmur yağmakta ise
although it is raining = yağıyor olmasına rağmen
Belli düzeye gelmiş öğrenci zarf-cümlecik bağlaçlarının önemli bir bölümünü öğrenmiştir. Bunları hızla geçecek, ileri düzeyde ve az bilinen öteki bağlaçları ayrıntılarıyla ele alacağız. Apayrı bir önem taşıyan koşul ve dilek (the conditionals, the subjunctive) grupları ise, daha geniş çerçevede ve başka birer bölümde incelenecektir.
ZARF-CÜMLECİĞİN CÜMLE İÇİNDEKİ YERİ A) Cümle başında: İngilizce'de cümle başı daha vurguludur. Cümlecikler vurgulamak amacıyla başa alınabilir. Vurgu, konuşmada, tonlama ile belli edilir. Yazıda ise cümlecikten sonra genellikle virgül konulur:
When we got out of the building, we found that they were gone.
B) Cümle sonunda: Zarf-cümlecik olağan durumda cümle sonunda yer alacaktır. Bu konumda yazıda genellikle virgül kullanılmaz:
We found that they had left before we got out of the building.
C) Cümle içinde: Gerek kendisinden önce gerek kendisinden sonra birer virgülle ayrılmalıdır. Biliyorsunuz İng. yazı dilinde iki virgül arasına alınmak genelde ayraç=parantez anlamı verir.
Öte yandan, bir açıklama niteliğinde, tire de kullanılabilir. Tireden önce ve sonra boşluk bırakılır. Bunlar, kitap baskısında uzun tire, daktilo klavye yazısında ise çift tire şeklindedir. Konuşmada da "antirparantez" tarzı bir tonlama yapılır:
We, when we went out, found that they had already left.
Our loyalty -- as long as we live -- shall neither fail nor falter!!
D) Cümle sonunda: Ama, bu kez, yazıda virgül ile ayrılmak, konuşmada ise buna koşut bir tonlama kullanmak (bir anlık duraksama) koşuluyla. Bu konumdaki zarf-cümlecik sonradan akla gelivermiş, yada belki tereddütle eklediğimiz yeni bir cümle gibidir. Nitekim, ana-cümlecik ile anlam bağıntısı bir hayli zayıf da olabilir:
They came to help us at last, (ahem... err... um...) even though it was quite clear that they weren't very willing to do so! = Sonunda yardıma geldiler -- gerçi bu konuda pek gönüllü olmadıkları da belli oluyordu ya ! __________________
Konu: Zarf-cÜmlecİkler Adverbial Clauses 
