Herkes zaman zaman aşırı öfke, nefret, kıskançlık, korku, şüphe, panik gibi duygularla karşılaşır. Öyle zamanlar olur ki duygularınız sizi adeta ele geçirir.
Ve bu dönemlerde kontrolünüzü yitirmemek, zayıf düşmemek yada yaşantınızı normal olarak sürdürebilmek için duygularınızı durdurmaya, değiştirmeye yada bastırmaya çalışırsınız; çünkü dış dünyaya karşı kontrolünüzü yitirmek ve zayıf düşmek istemezsiniz. Sorun duygularınızı ne kadar bastırmaya yada değiştirmeye çalışırsanız çalışın, sizi etkisi altına almaya devam edecektir. Duyguları durdurmaya çalışmak işe yaramayacaktır.
Her insan gibi sizde hayatınızda stres ve acı veren duygular ile baş etmek zorundasınız. Bazen yoğun duygular karşısında kendinizi çaresiz hissedebilir ve sağlıksız yöntemler ile kendinize çözüm bulmaya çalışabilirsiniz. Aşırı derecede acı veren duyguların etkisiyle mantıklı düşünmeniz ve sağlıklı çözümler üretmeniz oldukça zordur, nitekim bir çok insan gibi sizde aşağıdaki yöntemlerden birini kullanıyor ama istemeden sorunlarınızı daha kötüleştiriyor olabilirsiniz. Aşağıda insanların aşırı stress altındayken başvurduğu bazı yöntemler listelenmiştir. Lütfen kendi stresiniz ile başetmeye çalışırken başvurduğunuz yöntemleri işaretleyiniz.
Geçmişte olanları düşünerek fazlasıyla zaman harcıyorsunuzGelecekte olabileceklerden endişe ederek huzursuz oluyorsunuz.Sıkıldığınız için insanlardan uzaklaşmayı tercih ediyorsunuz.İçinizdeki sıkıntıdan dolayı insanlara gerektiğinden daha çok öfkeleniyorsunuz.Sigara, alkol, ilaç yada diğer maddeler ile kendinizi rahatlatmaya çalışıyorsunuz.Güvenli olmayan cinsel ilişkiler içine giriyorsunuz, örneğin hiç tanımadığınız insanlar ile olmak gibi yada sürekli korunmasız cinsel ilişkiye girmek gibi. Sosyal toplantılar, egzersiz, sanat ve müzik gibi keyif veren aktivitelerden uzak duruyorsunuz ve kendinizi iyi hissettirecek davranışlardan kaçınıyorsunuz Problemlerinizin nedenleri ile yüzleşmekten kaçınıyorsunuz, örneğin sağlıksız yada mutsuz olduğunuz bir ilişki içinde olmaya devam ediyorsunuz. Hiç yemek yemeyerek, çok yiyerek yada kusarak, kendinizi yiyecekler ile kontrol etmeye yada cezalandırmaya çalışıyorsunuz.İntiharı düşünüyorsunuz yada aşırı riskli davranışlar içine giriyorsunuz, örneğin alkollüyken çok hızlı araba kullanıyorsunuz.Saçlarınızı çekerek, tırnaklarınızı yiyerek, kendinizi keserek, yakarak, yolarak, yada benzeri şekillerde vücudunuza zarar veriyorsunuz Mutsuzluğunuzu kabullenip, tatmin olmadığınız, keyif almadığınız, sıkıntılı bir yaşam yaşıyorsunuz.
Bütün bu yöntemler kısa bir süreliğine sizi rahatlatsa bile uzun vadede size çok daha kötü hissettiren duygulara yol açacaktır. Aşağıdaki çizelgede bu yöntemlerin size bedelini bulabilirsiniz.
Zarar Veren Yöntemler
Geçmişte olanları düşünerek fazlasıyla zaman harcıyorsunuz • Yaşamınızın içinde olan güzellikleri kaçırabilirsiniz ve daha sonra bunun için pişmanlık duyabilirsiniz, • Geçmiş konusunda depresyon yaşayabilirsiniz, • Diğer: Gelecekte olabileceklerden endişe ederek huzursuz oluyorsunuz. • Şu anda karşınıza çıkan olumlu gelişmeleri farketmeyebilirsiniz, • Gelecek hakkında anksiyete, korku, endişe, huzursuzluk sorunu yaşayabilirsiniz, • Diğer: Sıkıldığınız için insanlardan uzaklaşmayı tercih ediyorsunuz. • Kendi başınıza daha çok zaman geçirdiğiniz için daha çok depresyonda hissedersiniz, • Sosyalleşme becerilerinizi yitirebilirsiniz, • Diğer: İçinizdeki sıkıntıdan dolayı insanları kontrol etmeye çalışıyorsunuz yada onlara gerektiğinden daha çok öfkeleniyorsunuz. • Arkadaşlarınızı, sevgilinizi, ailenizden insanları kaybedebilirsiniz yada insanlar sizden uzak durmayı isteyebilir, • İnsanları üzdüğünüz için kendinizi kötü hissedebilirsiniz, • Yalnızlık duygusunu yaşayabilirsiniz, • Diğer: Sigara, alkol, ilaç yada diğer maddeler ile kendinizi rahatlatmaya çalışıyorsunuz. • Bağımlılık geliştirebilirsiniz, • Para kaybedebilirsiniz, • İşyerinde problemler yaşayabilirsiniz, • Polise şikayet edilebilirsiniz, • İlişkiniz zarar görebilir • Sağlık sorunları yaşayabilirsiniz, • Diğer: Güvenli olmayan cinsel ilişkiler içine giriyorsunuz, örneğin hiç tanımadığınız insanlar ile olmak gibi yada sürekli korunmasız olarak cinsel ilişkiye girmek gibi. • Cinsellik yolu ile geçen hastalık kapabilirsiniz, • Hamilelik yaşayabilirsiniz • Utanç, suçluluk duygusu, depresyon • Diğer: Sosyal toplantılar, egzersizler yada sanat ve müzik gibi keyif veren aktivitelerden uzak duruyorsunuz ve kendinizi iyi hissettirecek davranışlardan kaçınıyorsunuz • Keyifsizlik, tatminsizlik, • Egzersiz eksikliği, • Utanç, suçluluk duygusu, depresyon • Kendinizi izole etmeniz • Diğer: Problemlerinizin nedenleri ile yüzleşmekten kaçınıyosunuz, örneğin sağlıksız yada yürümeyen bir ilişki içinde olmaya devam ediyorsunuz. • Size zarar veren ilişkilere katlanmak zorunda kalabilirsiniz, • Sürekli insanlar için bir şey yapmaktan dolayı tükenebilirsiniz, • Kendi ihtiyaçlarınız karşılanmayabilir, • Depresyon • Diğer: Hiç yemek yemeyerek, çok yiyerek yada kusarak, kendinizi yiyecekler ile kontrol etmeye yada cezalandırmaya çalışıyorsunuz. • Aşırı kilo kaybederek yada kilo alarak metabolizmanıza zarar verebilirsiniz, • Anoreksiya, bulimiya gibi yeme bozuklukları geliştirebilirsiniz, • Tıbbi müdahale gerekebilir, • Utanç, suçluluk duygusu, depresyon • Diğer: İntiharı düşünüyorsunuz yada aşırı riskli davranışlar içine giriyorsunuz, örneğin alkollüyken çok hızlı araba kullanıyorsunuz. • Ölüm ihtimali, • Hastaneye yatırılabilirsiniz, • Uzun vadeli sağlık sorunları, • Utanç, suçluluk duygusu, depresyon • Diğer: Saçlarınızı çekerek, tırnaklarınızı yiyerek, kendinizi keserek, yakarak, yolarak, yada benzeri şekillerde vücudunuza zarar veriyorsunuz • Ölüm ihtimali, • Enfeksiyon, • İz kalma yada sakat kalma ihtimali, • Fiziksel acı • Utanç, suçluluk duygusu, depresyon • Diğer: Mutsuzluğunuzu kabullenip, tatmin olmadığınız, keyif almadığınız, sıkıntılı bir yaşam yaşıyorsunuz. • Üzüntü ve keder dolu bir yaşam, • Yaşamınız hakkında pişmanlıklar, • Depresyon • Diğer: Fakat duygularınız ile olan savaşınızda tamamiyle ümitsiz değilsiniz. Genlerin ve çocuklukta yaşadıklarınızın etkilerine rağmen, öğreneceğiniz bazı temel beceriler bütün kavgalarınızı, duygusal karmaşanızı ve ilişkilerinizi büyük oranda değiştirecektir.
Öğrenmeniz Gereken Beceriler:
1. Stres Toleransı Becerisi: Direncinizi güçlendirerek ve sizi üzen durumların etkilerinden kurtulmanızı sağlayarak, zor dönemleri daha rahat bir şekilde atlatmanızı sağlayacaktır. 2. Bilinçli Olma Becerisi: Geçmişte yaşanan kötü tecrübelere yada gelecekte yaşanabilecek zorluklara daha az yoğunlaşmanızı sağlar. Ayrıca kendiniz ve başkaları hakkında alışkanlık haline gelen olumsuz düşüncelerinizi aşmanız için becerinizi geliştirir. 3. Duyguların Dengelenmesi Becerisi: Duygularınızın etkisi ile ani tepkiler vermeden önce, duygularınızı gözlemleyebilmenizi ve ne hissettiğinizi anlamanızı sağlar. Amaç size zarar verebilecek tepkiler vermeden önce duygularınızı dengelemeyi başarmanızdır. 4. İletişim Becerisi: Hem kendinizi koruyup hem başkalarını incitmeden, inançlarınızı ve ihtiyaçlarınızı ifade edebilmeniz, limit koyabilmeniz ve problemleri konuşarak çözebilmeniz için size yeni yollar kazandırır.
Becerileri teorik olarak öğrenseniz bile, gerçekten uygulamaya geçirebilmek için egzersizler ile pratik yapmanız gerekmektedir. Öğrendiğiniz becerileri davranışlarınızda uygulamaz ve kullanmaya başlamazsanız, sadece okumak yaşamınıza bir etki yapmayacaktır.
Konu: Stresin Yönetilmesi 
